Porady eksperta

Niedawno pisaliśmy o tynkach, tym razem zebraliśmy informacje o wewnętrznych farbach emulsyjnych. Powłoki te z różnych względów są najpopularniejszym rodzajem wśród farb, między innymi kosztów, czy korzystnego parametru eko. Sprawdzamy, czy słusznie.

Nazewnictwo

Farby emulsyjne to inaczej farby dyspersyjne. Nazwa wzięła się od ich cechy charakterystycznej, jaką jest tworzenie się zawiesiny ciała stałego w cieczy. Polimery, stanowiące spoiwo, nie rozpuszczają się w wodzie, utrzymując się w niej pod postacią drobin. Zjawisko to, to właśnie dyspersja. Od rodzaju zastosowanej w emulsji żywicy rozróżnia się podtypy farb. Mogą być akrylowe, winylowe, silikonowe. Nazewnictwo farb zależy od rodzaju użytego spoiwa, które ilościowo dominuje w farbie, nierzadko jest bowiem tak, że w farbach stosowane są mieszanki. Wśród farb emulsyjnych można również spotkać farby lateksowe. Nie chodzi tu o zawartość lateksu, bo on nie pojawia się w składzie powłoki wcale, a o jej cechy fizyczne, które przypominają właściwości lateksu (elastyczne, odporne na szorowanie na mokro).

Składniki farby emulsyjnej:

Rozcieńczalnik

• dzięki niemu farba ma ciekłą konsystencję i można ją aplikować na ścianę. Może być nim woda, a może być to rozpuszczalnik.

Wypełniacze mineralne

• odpowiadają za krycie powłoki, a także zagęszczają farbę i zwiększają jej odporność mechaniczną. Najbardziej popularną postacią wypełniaczy są zmielone węglany (np. kreda). Spotyka się również inne, jak ceramikę, szkło.

Spoiwo

• jak sama nazwa wskazuje, zespala składniki w jednolitą powłokę. Występuje w postaci żywicy, zasada jest taka – im więcej żywicy w składzie farby, tym powłoka jest odporniejsza na szorowanie.

Pigmenty

• drobno utarte substancje barwne, które odpowiadają za kolor powłoki. Warto wiedzieć, że intensywne kolory mają niekorzystny wpływ na krycie powłoki.

Parametry:

Stopień połysku

Ten parametr dotyczy estetyki powłoki. Tu również pomocna może okazać się norma PN – EN 13300:2002, która wyodrębnia cztery stopnie połysku:

I – głęboki mat,
II – mat;
III – średni połysk;
IV – połysk.

Krycie

Zdolność farby do krycia obliczany jest na m2. Tu znów pomocna może okazać się norma PN – C 81914:2002, która porządkuje parametr w kolejności od I – IV. I stopień krycia informuje, o tym, że powierzchnię należy pomalować 1 – 2 razy. Z kolei IV stopień informuje, że podłoże musi zostać pomalowane kilkakrotnie.

Odporność na szorowanie

Zależy od zawartości spoiwa w farbie. Parametr ten klasyfikowany jest według norm. Według normy „PN – EN 13300:2002 (wspomniana wcześniej) odporność farb dzieli się na pięć klas. Klasa I oznacza bardzo dobry parametr, z kolei oznaczenie V świadczy o słabej właściwości farby. Warto umieć rozszyfrować oznaczenia przy wyborze farby, gdyż hasło marketingowe widniejące na opakowaniu: „odporna na szorowanie” to żadna gwarancja jakości.

Druga rzecz, to czas schnięcia farby. Pełne wyschnięcie powłoki trwa znacznie dłużej niż 24 godziny. Nie chodzi o wyparowanie wody, ale o zachodzące wiązanie drobin dyspersji błonotwórczej. Przy temperaturze około 23 stopni i wilgotności powietrza rzędu 50 procent, proces ten trwa nawet do 4 tygodni. Po tym czasie można mówić o pełnej odporności na szorowanie. Warto wiedzieć, że w tym czasie, uwalniane są lotne związki organiczne (LZO)…

LZO i aspekt ekologiczny

Dlatego dobrze jest zainteresować się tym współczynnikiem (LZO) podczas wyboru farby. Szczególnie, jeśli szykujemy się do malowania dziecięcego pokoju albo sypialni, gdzie będziemy spać. Im niższy współczynnik tym lepiej dla nas. Teoretycznie w ujęciu ekologicznym farby wodorozcieńczalne wygrywają z innymi. Bazą rozcieńczalnikową jest woda, co w porównaniu z farbami na bazie innych niż woda rozpuszczalników wydaje się być znacznie lepszą alternatywą. Bywa tak, że farba na bazie rozpuszczalników szybciej paruje i szybciej wiąże, co powoduje, że nie ulatnia się tak długo, jak farba wodorozcieńczalna. Druga sprawa, takich farb nie dopuszcza się do kanalizacji (np. podczas mycia pędzla), a emulsje wodorozcieńczalne, owszem. Można więc polemizować z ekologicznością i szkodliwością dla środowiska…

Wydajność

Warto przy zakupie zwracać również uwagę na wydajność farby, a więc stosunek ilości do malowanej powierzchni. Cenną informacją może okazać się również dostępność produktu, a więc informacja, pojemniki jakiej wielkości są dostępne w sprzedaży.